เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
รายวิชา
เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร รหัส ง๒๑๑๐๒ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑
หน่วยการเรียนรู้ที่
๒ เรื่อง ข้อมูลและสารสนเทศ
1.
มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด
ง 3.1 ม.1/3 ประมวลผลข้อมูลให้เป็นสารสนเทศ
2.
สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด
การจัดการสารสนเทศจะต้องนำข้อมูลที่ดีมาประมวลผลให้เป็นสารสนเทศ
และมีการจัดระบบสารสนเทศเพื่อจะได้นำสารสนเทศไปใช้ในการทำงานต่างๆ
ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
3.
สาระการเรียนรู้
3.1 สาระการเรียนรู้แกนกลาง
1) ข้อมูลและสารสนเทศ
- ความหมายของข้อมูลและสารสนเทศ
- การประมวลผลข้อมูลให้เป็นสารสนเทศ
2) ประเภทของข้อมูล
3) วิธีการประมวลผลข้อมูล
4)
การจัดการสารสนเทศ มีขั้นตอนดังนี้
- การรวบรวมข้อมูลและตรวจสอบข้อมูล
ได้แก่ การเก็บรวบรวมข้อมูลและการตรวจสอบข้อมูล
- การประมวลผลข้อมูล ได้แก่
การรวบรวมเป็นแฟ้มข้อมูล การจัดเรียงข้อมูล การคำนวณ และการทำรายงาน
- การดูแลรักษาข้อมูล ได้แก่
การจัดเก็บ การทำสำเนา การแจกจ่ายและการสื่อสารข้อมูล และการปรับปรุงข้อมูล
5) ระดับของสารสนเทศ
3.2 สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น
1) ลักษณะของสารสนเทศที่ดี
2) ระบบสารสนเทศ
4.
สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน
4.1 ความสามารถในการคิด
- ทักษะการจัดระเบียบ
4.2 ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต
5.
คุณลักษณะอันพึงประสงค์
1. มีความรับผิดชอบ 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการทำงาน
6.
ชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด)
งานนำเสนอสำหรับบรรยายเรื่อง
การจัดการสารสนเทศ
7.
การวัดและการประเมินผล
7.1 การประเมินก่อนเรียน
- ตรวจแบบทดสอบก่อนเรียน
หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 เรื่อง การจัดการสารสนเทศ
7.2
การประเมินระหว่างการจัดกิจกรรมการเรียนรู้
1) ตรวจใบงานที่
๒.1 เรื่อง ข้อมูลและสารสนเทศ
2) ตรวจใบงานที่
๒.2 เรื่อง ประเภทของข้อมูล
3) ตรวจใบงานที่
๒.3 เรื่อง วิธีการประมวลผลข้อมูล
4) ตรวจใบงานที่
๒.4 เรื่อง ลักษณะของสารสนเทศที่ดี
5) ตรวจใบงานที่
๒.5 เรื่อง การจัดการสารสนเทศ
6) ตรวจใบงานที่
๒.6 เรื่อง ระบบสารสนเทศ
7) ตรวจใบงานที่
๒.7 เรื่อง ระดับของสารสนเทศ
8) ตรวจแบบบันทึกการอ่าน
9) ประเมินการนำเสนอผลงาน
10) สังเกตพฤติกรรมการทำงานรายบุคคล
11) สังเกตพฤติกรรมการทำงานกลุ่ม
12) สังเกตคุณลักษณะอันพึงประสงค์
7.3 การประเมินหลังเรียน
- ตรวจแบบทดสอบหลังเรียน
หน่วยการเรียนรู้ที่ ๒ เรื่อง การจัดการสารสนเทศ
7.4
การประเมินชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด)
- ตรวจงานนำเสนอสำหรับบรรยายเรื่อง
การจัดการสารสนเทศ
8.
กิจกรรมการเรียนรู้
นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน
หน่วยการเรียนรู้ที่ ๒
เรื่องที่ 1ข้อมูลและสารสนเทศ
วิธีสอนโดยเน้นกระบวนการ
: กระบวนการเรียนความรู้ความเข้าใจ
ขั้นที่
1 สังเกตุตระหนัก
1. ครูให้ นักเรียนดูข้อมูลและสารสนเทศเกี่ยวกับโรงเรียนชนิดต่างๆ
แล้วสังเกตลักษณะของข้อมูลและสารสนเทศตามประเด็นที่กำหนด
2. ครูอธิบายให้นักเรียนเข้าใจเกี่ยวกับความหมายของข้อมูลและสารสนเทศ
ขั้นที่
2 วางแผนปฏิบัติ
ครูแบ่งนักเรียนเป็นกลุ่ม
กลุ่มละ 4 คน คละกันตามความสามารถ
แล้วให้แต่ละกลุ่มร่วมกันวางแผนศึกษาความรู้เรื่อง ข้อมูลและสารสนเทศ
จากหนังสือเรียน
ขั้นที่
3
ลงมือปฏิบัติ
สมาชิกแต่ละกลุ่มร่วมกันศึกษาความรู้เรื่อง
ข้อมูลและสารสนเทศ จากหนังสือเรียน ตามที่ได้วางแผนไว้
ขั้นที่
4
พัฒนาความรู้ ความเข้าใจ
1. สมาชิกแต่ละกลุ่มร่วมกันทำใบงานที่
๒.1 เรื่อง ข้อมูลและสารสนเทศ
2. ครูจับสลากเลือกตัวแทนแต่ละกลุ่มนำเสนอคำตอบในใบงานที่
3.1 หน้าชั้นเรียน
แล้วให้เพื่อนกลุ่มอื่นที่มีความคิดเห็นแตกต่างกันออกไปได้แสดงความคิดเห็นเพิ่มเติม
ขั้นที่
5 สรุป
นักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เรื่อง
ข้อมูลและสารสนเทศ
เรื่องที่ 2 ประเภทของข้อมูล
วิธีสอนโดยเน้นกระบวนการ
: กระบวนการสร้างความคิดรวบยอด
ขั้นที่
1
สังเกตุ
ครูยกตัวอย่างข้อมูลปฐมภูมิและข้อมูลทุติยภูมิให้นักเรียนฟัง
จากนั้นให้นักเรียนสังเกต แล้วตอบคำถามตามประเด็นที่กำหนด
ขั้นที่
2 จำแนกความแตกต่าง
นักเรียนกลุ่มเดิมร่วมกันศึกษาความรู้เรื่อง
ประเภทของข้อมูล จากหนังสือเรียน
จากนั้นวิเคราะห์ความแตกต่างของข้อมูลปฐมภูมิและข้อมูลทุติยภูมิ
แล้วส่งตัวแทนกลุ่มนำเสนอคำตอบหน้าชั้นเรียน
ขั้นที่
3 หาลักษณะร่วม
สมาชิกในแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์ลักษณะร่วมของข้อมูลปฐมภูมิและข้อมูลทุติยภูมิ
แล้วส่งตัวแทนกลุ่มนำเสนอคำตอบหน้าชั้นเรียน
ขั้นที่
4 ระบุชื่อความคิดรวบยอด
นักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เรื่อง
ประเภทของข้อมูลตามประเด็นที่กำหนด
ขั้นที่
5 ทดสอบและนำไปใช้
1. นักเรียนแต่ละคนทำใบงานที่
๒.2 เรื่อง ประเภทของข้อมูล
2. ครูและนักเรียนร่วมกันเฉลยคำตอบในใบงานที่
๒.2
เรื่องที่ 3 วิธีการประมวลผลข้อมูล
วิธีสอนโดยการจัดการเรียนรู้แบบร่วมมือ
: เทคนิคคู่คิดสี่สหาย
ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน
1 .ครูให้นักเรียนดูตัวอย่างข้อมูลสถิติรูปแบบต่างๆ
แล้วแสดงความคิดเห็น
2. ครูอธิบายให้นักเรียนเข้าใจเกี่ยวกับวิธีการประมวลผลข้อมูล
ขั้นสอน
1. สมาชิกกลุ่มเดิมร่วมกันศึกษาความรู้เรื่อง
วิธีการประมวลผลข้อมูล จากหนังสือเรียน
2. ครูถามนักเรียน
เพื่อประเมินความรู้ความเข้าใจ
3. สมาชิกในแต่ละกลุ่มร่วมกันทำใบงานที่
๒.3 เรื่อง วิธีการประมวลผลข้อมูล
โดยให้สมาชิกแต่ละคนคิดหาคำตอบด้วยตนเองก่อน จากนั้นจับคู่กับเพื่อนในกลุ่ม
แล้วผลัดกันอธิบายคำตอบของตนเองให้เพื่อนฟัง
4. สมาชิกกลุ่มเดิม 4 คน ผลัดกันอธิบายคำตอบของคู่ตนเองให้เพื่อนอีกคู่หนึ่งภายในกลุ่มฟัง
จนทุกคนในกลุ่มมีความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้อง ตรงกัน
5. สมาชิกในแต่ละกลุ่มคัดเลือกตัวแทนกลุ่มนำเสนอคำตอบในใบงานที่
๒.3 หน้าชั้นเรียน
ขั้นสรุป
สมาชิกในแต่ละกลุ่มร่วมกันเขียนสรุปความรู้เรื่อง
วิธีการประมวลผลข้อมูล เป็นผังมโนทัศน์ เสร็จแล้วนำส่งครูตรวจ
เรื่องที่ 4 ลักษณะของสารสนเทศที่ดี
วิธีสอนแบบ สืบเสาะหาความรู้ (Inquiry
Method : 5E)
ขั้นที่
1 กระตุ้นความสนใจ (Engage)
1. ครูสุ่มตัวแทนนักเรียนแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับสารสนเทศที่ได้รับในชีวิตประจำวันตามประเด็นที่กำหนด
2. ครูให้นักเรียนที่มีความคิดเห็นแตกต่างกันออกไปได้แสดงความคิดเห็นเพิ่มเติม
ขั้นที่
2 สำรวจค้นหา (Explore)
นักเรียนกลุ่มเดิมร่วมกันศึกษาความรู้เรื่อง
ลักษณะของสารสนเทศที่ดี จากหนังสือเรียน
ขั้นที่
3 อธิบายความรู้ (Explain)
1. สมาชิกแต่ละคนในกลุ่มผลัดกันอธิบายความรู้ที่ได้จากการศึกษาให้เพื่อนในกลุ่มฟัง
แล้วซักถามข้อสงสัย จนทุกคนในกลุ่มมีความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้อง ชัดเจน
2. สมาชิกแต่ละกลุ่มร่วมกันทำใบงานที่
2.4 เรื่อง ลักษณะของสารสนเทศที่ดี
3. ตัวแทนแต่ละกลุ่มนำเสนอคำตอบในใบงานที่
2.4 หน้าชั้นเรียน
แล้วให้เพื่อนกลุ่มอื่นที่มีความคิดเห็นแตกต่างกันออกไปได้แสดงความคิดเห็นเพิ่มเติม
ขั้นที่
4 ขยายความเข้าใจ (Expand)
ครูยกตัวอย่างสารสนเทศต่างๆ
ให้นักเรียนฟัง จากนั้นให้นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์ลักษณะของสารสนเทศ
โดยบันทึกลงในกระดาษ A4 แล้วนำส่งครูตรวจ
ขั้นที่
5 ตรวจสอบผล (Evaluate)
1. นักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เรื่อง
ลักษณะของสารสนเทศที่ดี
2. ครูตรวจสอบความรู้ความเข้าใจของนักเรียน
โดยพิจารณาจากการทำใบงาน และการสรุปความรู้เรื่อง ลักษณะของสารสนเทศที่ดี
เรื่องที่ 5 การจัดการสารสนเทศ
วิธีสอนโดยการจัดการเรียนรู้แบบร่วมมือ
: เทคนิคการเรียนร่วมกัน
ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน
1. ครูถามนักเรียนเกี่ยวกับขั้นตอนการเก็บข้อมูลสถิติการลาป่วยและลากิจของนักเรียนในชั้นเรียน
2. ครูอธิบายให้นักเรียนเข้าใจเกี่ยวกับการจัดการสารสนเทศ
ขั้นสอน
1. นักเรียนกลุ่มเดิมร่วมกันศึกษาความรู้เรื่อง
การจัดการสารสนเทศ จากหนังสือเรียน ตามประเด็นที่กำหนด
2. สมาชิกแต่ละกลุ่มร่วมกันทำใบงานที่
2.5 เรื่อง การจัดการสารสนเทศ
โดยให้สมาชิกแต่ละคนในกลุ่มปฏิบัติกิจกรรม ดังนี้
- คนที่ 1 อ่านคำสั่ง คำถาม แยกแยะประเด็นให้ชัดเจน
- คนที่ 2 ฟังขั้นตอน รวบรวมข้อมูล หาแนวทางเสนอแนะในการตอบคำถาม
- คนที่ 3 ตอบคำถาม
- คนที่ 4 อ่านคำตอบให้เพื่อนฟัง
แล้วให้เพื่อนที่มีความคิดเห็นแตกต่างกันออกไปได้แสดงความคิดเห็นเพิ่มเติม
และตรวจสอบความสมบูรณ์ของคำตอบ
3. สมาชิกแต่ละคนในกลุ่มหมุนเวียนกันตอบคำถามจนครบทุกข้อในใบงาน
4. สมาชิกแต่ละกลุ่มผลัดเปลี่ยนกันตรวจสอบคำตอบในใบงานที่
2.5 ของเพื่อนกลุ่มอื่น
ขั้นสรุป
นักเรียนแต่ละคนเขียนสรุปความรู้เรื่อง
การจัดการสารสนเทศ เสร็จแล้วนำส่งครูตรวจ
เรื่องที่ 6 ระบบสารสนเทศ
วิธีสอนแบบ สืบเสาะหาความรู้ (Inquiry
Method : 5E)
ขั้นที่
1 กระตุ้นความสนใจ (Engage)
1. ครูให้นักเรียนดูบัตรภาพองค์ประกอบของระบบสารสนเทศ
แล้วถามนักเรียน
2. ครูอธิบายให้นักเรียนเข้าใจเกี่ยวกับระบบสารสนเทศ
ขั้นที่
2 สำรวจค้นหา (Explore)
ครูให้สมาชิกกลุ่มเดิมร่วมกันศึกษาความรู้เรื่อง
ระบบสารสนเทศ จากหนังสือเรียน
ขั้นที่
3 อธิบายความรู้ (Explain)
1. สมาชิกแต่ละคนในกลุ่มผลัดกันอธิบายความรู้ที่ได้จากการศึกษาให้เพื่อนในกลุ่มฟัง
แล้วซักถามข้อสงสัย จนทุกคนในกลุ่มมีความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้อง ชัดเจน
2. สมาชิกแต่ละกลุ่มร่วมกันทำใบงานที่
2.6 เรื่อง ระบบสารสนเทศ
เสร็จแล้วให้ครูและนักเรียนร่วมกันเฉลยคำตอบ
ขั้นที่
4 ขยายความเข้าใจ (Expand)
ครูให้สมาชิกแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์ตามประเด็นที่กำหนด
แล้วส่งตัวแทนกลุ่มนำเสนอผลการวิเคราะห์หน้าชั้นเรียน
ขั้นที่
5 ตรวจสอบผล (Evaluate)
1. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เรื่อง
ระบบสารสนเทศ
2. ครูตรวจสอบความรู้ความเข้าใจของนักเรียน
โดยพิจารณาจากการทำใบงาน และการนำเสนอผลการวิเคราะห์หน้าชั้นเรียน
เรื่องที่ 7 ระดับของสารสนเทศ
วิธีสอนแบบ กระบวนการกลุ่มสัมพันธ์
ขั้นที่
1 นำเข้าสู่บทเรียน
1. ครูคัดเลือกตัวแทนนักเรียนเล่าวิธีการใช้งานสารสนเทศของตนเองให้เพื่อนฟังหน้าชั้นเรียน
แล้วให้เพื่อน
คนอื่นที่มีวิธีการใช้งานสารสนเทศที่แตกต่างกันออกไปได้แสดงความคิดเห็นเพิ่มเติม
2. ครูอธิบายให้นักเรียนเข้าใจเกี่ยวกับระดับของสารสนเทศ
ขั้นที่
2 จัดการเรียนรู้
1. ครูให้สมาชิกกลุ่มเดิมร่วมกันศึกษาความรู้เรื่อง
ระดับของสารสนเทศ จากหนังสือเรียน
2. สมาชิกแต่ละกลุ่มจับคู่กันเป็น
2 คู่
แล้วผลัดกันอธิบายความรู้ที่ได้จากการศึกษาให้คู่ของตนเองฟัง
3. สมาชิกทั้ง 2 คู่ ผลัดกันอธิบายความรู้ของคู่ตนเองให้เพื่อนอีกคู่หนึ่งฟัง
เพื่อหาข้อสรุปที่เป็นมติของกลุ่ม
4. ครูขออาสาสมัครนักเรียนนำเสนอผลการศึกษาหน้าชั้นเรียน
5. สมาชิกแต่ละกลุ่มร่วมกันทำใบงานที่
2.7 เรื่อง ระดับของสารสนเทศ
6. ครูจับสลากเลือกตัวแทนแต่ละกลุ่มนำเสนอคำตอบในใบงานหน้าชั้นเรียน
ขั้นที่
3 สรุปและนำหลักการไปประยุกต์ใช้
1. สมาชิกแต่ละกลุ่มร่วมกันสรุปความรู้เรื่อง
ระดับของสารสนเทศ เป็นผังมโนทัศน์ เสร็จแล้วนำส่งครูตรวจ
2. สมาชิกในแต่ละกลุ่มร่วมกันแสดงความคิดเห็น
พร้อมทั้งยกตัวอย่างการใช้งานสารสนเทศระดับต่างๆ ในชีวิตประจำวัน
เสร็จแล้วส่งตัวแทนกลุ่มนำเสนอคำตอบหน้าชั้นเรียน
แล้วให้เพื่อนกลุ่มอื่นร่วมกันวิจารณ์อย่างสร้างสรรค์
ขั้นที่
4 วัดและประเมินผล
ครูวัดและประเมินผลนักเรียนจากการทำใบงาน
และการสรุปความรู้เรื่อง ระดับของสารสนเทศ
- ครูมอบหมายให้นักเรียนแต่ละกลุ่มจัดทำงานนำเสนอสำหรับบรรยายเรื่อง
การจัดการสารสนเทศ โดยใช้โปรแกรมไมโครซอฟต์พาวเวอร์พอยต์
โดยให้ครอบคลุมประเด็นตามที่กำหนดนักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่
3
9.
สื่อ/แหล่งการเรียนรู้
9.1 สื่อการเรียนรู้
1) หนังสือเรียน
เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ม.1
2) ข้อมูลและสารสนเทศเกี่ยวกับโรงเรียน
สารสนเทศต่างๆ
3) ข้อมูลปฐมภูมิและข้อมูลทุติยภูมิ
4) ข้อมูลสถิติ
5) กระดาษ A4
6) บัตรภาพ
7) ใบงานที่ 2.1 เรื่อง ข้อมูลและสารสนเทศ
8) ใบงานที่ 2.2 เรื่อง ประเภทของข้อมูล
9)
ใบงานที่ 2.3 เรื่อง วิธีการประมวลผลข้อมูล
10) ใบงานที่ ๒.4 เรื่อง ลักษณะของสารสนเทศที่ดี
11) ใบงานที่ 2.5 เรื่อง การจัดการสารสนเทศ
12) ใบงานที่ 2.6 เรื่อง ระบบสารสนเทศ
13) ใบงานที่ 2.7 เรื่อง ระดับของสารสนเทศ
9.2 แหล่งการเรียนรู้
1) ห้องสมุด
2) แหล่งข้อมูลสารสนเทศ
- http://www.chakkham.ac.th/technology/techno2/main.html
- http://blog.eduzones.com/noknik15clab/33086
- www.bcoms.net/index.asp
- www.kr.ac.th/ebook/trirat/01.html
